توریسم اینترنشنال؛ پایگاه خبری ایندیپندنت در گزارشی، به بحران حادِ بی آبی در خاورمیانه پرداخته و بر این مساله تاکید کرده که برای مقابله با چالش‌های آبیِ کشورهای این منطقه، بایستی راه حل هایی پایدار را ارائه کرد.
ایندیپندنت در این رابطه می نویسد: «روز به روز و با گذشت زمان، یک حقیقت بیش از پیش آشکار می شود: جنگ های آینده به جای اینکه بر سر نفت و منابع انرژی باشند، عمدتا بر سرِ آب و منابع آبی خواهند بود. این گزاره به طور خاص در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا، صادق است. مناطقی که در خط مقدمِ بحران تغییرات اقلیمی جهان هستند.
به طور خاص در سال جاری، آب در منطقه خاورمیانه به منبعی کمیاب و نگران کننده تبدیل شده است. این در شرایطی است که: جنگ ها، زیرساخت های ضعیف و در برخی موارد فروپاشی اقتصادی، قطعی برق را نیز در برخی مناطق خاورمیانه ایجاد کرده و متعاقبا اعتراضات و خشم عمومی را سبب شده است. امری که مخصوصا وقتی با گرمای بی سابقه در خاورمیانه همراه شده، ابعاد فاجعه بار تری را نیز به خود گرفته است.
در شرایط فعلی، منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا، از ایران تا سودان، با بحران بی آبی و اعتراضات مردمیِ ناشی از آن دست و پنجه نرم می کند. در عین حال، بحران بی آبی موجب درگیری های مرزی در این مناطق نیز شده و همزمان با تشدید گرمای تابستان و عیان شدن بیش از پیش آثار بی آبی و خشکسالی، این بحران ها وضعیتِ حادتری را نیز به خود خواهند گرفت.
به گزارش توریسم اینترنشنال؛ تاکنون هشدارهای فراوانی در مورد بحران آب و تغییرات اقلیمی و تاثیرات آن بر جوامع مختلف در اقصی نقاط جهان و مخصوصا خاورمیانه داده شده است. در شرایط فعلی از ایران گرفته تا سودان، کشورهای زیادی هستند که با بحران آب و قطعی برق رو به رو هستند. با این همه در شرایط کنونی که با تغییرات اقلیمی و مخصوصا بحران شیوع ویروس کرونا در اقصی نقاط جهان رو به رو هستیم، وقوع یک بحران در بخش آب(عدم دسترسی به منابع آب)، می تواند ابعادِ فاجعه را برای مردم مختلف در اقصی نقاط جهان، عمیق تر هم کند.
در شرایطی که جهان چندین موج از شیوع جهانی ویروس کرونا را از سرگذرانده، برنامه های مرتبط با آب و بهداشت، نباید با بی اعتنایی رو به رو شوند. در بسیاری از کشورها که استفاده از واکسن در سال ۲۰۲۲ و یا بعد از آن آغاز می شود، برنامه های اینچنینی، اغلب تنها دفاع و نوعِ مقابله موثر در برابر بحران شیوع ویروس کرونا را نمایندگی می کنند.
در شرایط کنونی شاید برای بسیاری از افراد این مساله حیرت انگیز باشد که لبنان، یعنی همان کشوری که در ساحل مدیترانه قرار داد و از کوهستان ها، جنگل ها و دریاچه ها و رودخانه های زیادی بهره می برد، اکنون با یک بحران آبی جدی رو به رو است. روز جمعه، صندوق کودکان سازمان ملل متحد(یونیسف)، هشدار داد که سیستم تامین آب لبنان کاملا در معرض فروپاشی است. در این راستا، در کمتر از چند هفته، چهار میلیون انسان که در میان آن ها یک میلیون پناهجو نیز حضور دارند، در معرض خطر عدم دسترسی به آب آشامیدنی سالم قرار می‌گیرند. دلیل اصلی این مساله نیز این است که توانایی پمپاژ آب در اقصی نقاط لبنان، به تدریج از کار خواهد افتاد.
اگر سیستم های تامین آبِ عمومی از کار بیفتند، یونیسف تخمین می زند که قیمت آب می تواند تا ۲۰۰ درصد در هر ماه افزایش پیدا کند و خانواده های لبنانی و ساکنان این کشور مجبور می شوند تا آب را از منابع جایگزین یا شرکت های خصوصی تامین آب، برای خود و نیازهایشان فراهم کنند. برای بسیاری از خانوارهایِ به شدت آسیب پذیرِ لبنان، پرداخت این هزینه ها واقعا مشکل است. در این چهارچوب، پرداخت هزینه های آب چیزی بیش از دو و نیم برابرِ درآمد ماهانه آن ها خواهد بود. هزینه ای که به معنای واقعی کلمه سرسام آور است.
در بطن بحران آبی لبنان یک مسکل انسانیِ جدی وجود دارد و آن “فروپاشی اقتصادی” این کشور است. بر اساس آنچه بانک جهانی اعلام کرده، بحران اقتصادی در لبنان، در زمره بدترین بحران های اقتصادی جهان در ۱۵۰ سال اخیر است.
این بحران به قدری در لبنان جدی است که بخش هایی از لبنان دسترسی به برق هم ندارند. حتی آن هایی که در لبنان این توانایی را دارندد تا ژنراتورهای خصوصی برای تولید برق بخرند، به دلیل کمبود دسترسی به سوخت در لبنان، با مشکلات فراوانی جهت استفاده از ژنراتورهای برق مواجه هستند. یکی از دلایل اصلی تشدید فشارها بر روی سیستم تامین آب لبنان، فقدان بودجه مالی کافی جهت ترمیم و توسعه زیرساخت های شکننده آبی لبنان است.در این رابطه لبنان با کمبود موادی نظیر کلر و همچنین دیگر مواد لازم برای ارائه آب آشامیدنی سالم به شهروندان لبنانی نیز رو به رو است.
جدای از لبنان، ایران نیز در مدت اخیر با بحران آب مخصوصا در استان خوزستانِ این کشور دست و پنجه نرم کرده است. بحران کم آبی همچنین روابط ایران و عراق را نیز تا حدی با تنش همراه کرده است. عراق تقریبا برای تامین کلیه نیازهای آبی خود به آبِ رودخانه های دجله و فرات وابسته است. با این حال، عراقی ها بر این باورند که ایران در منطقه سد ساخته است و تا حدی مسیر آب را منحرف کرده و این مساله در نوع خود به میزانی، بحران بی آبی را در عراق سبب شده است.
به نحو مشابهی، ترکیه و عراق نیز در مورد رودخانه ها دجله و فرات، با یکدیگر درگیری هایی دارند. در سوریه، سازمان ملل متحد نسبت به وقوع یک خشکسالی شدید در این کشور هشدار داده زیرا سطح آب در سوریه (تا حدی به دلیل پایین آمدن سطح آبِ رودخانه فرات) در حال کاهش است. وقوع بحران آب در سوریه آن هم در شرایطی که این کشور همچنان با جنگ داخلی و تبعات آن دسته و پنجه نرم می کند، می تواند در نوع خود به یک فاجعه تمام عیار انسانی تبدیل شود. فاجعه ای که دولت سوریه نیز به دلیل شرایط خاص این کشور، توان پاسخگویی مناسب به آن را نخواهد داشت.
در شرایط کنونی، تنها راهِ خروج از بحران آبی فعلی، ارائه پاسخ و واکنشی جامع و فراگیر با هدف کاستن از تاثیرِ: بحران تغییرات اقلیمی، منازعات جاری در منطقه خاورمیانه، و پایان دادن به فساد و ناکارآمدی، بر چالش های آبی است. اما در این میان، با توجه به اینکه بحران شیوع ویروس کرونا همچنان در جهان ادامه دارد، ما بیش از هر زمانی دیگری نیاز داریم تا در برنامه های آبی و بهداشتی، بیش از هر زمان دیگری سرمایه‌گذاری کنیم. بدون تردید قبل از اینکه خیلی دیر شود، این برنامه ها باید عملیاتی شوند و با بحران ها مخصوصا در حوزه بی آبی، به نحوی موثر و پایدار برخورد شود».
منبع: ایندیپندنت
ترجمه: توریسم اینترنشنال