توریسم اینترنشنال؛ “برج جمجمه”، یکی از جاذبه های گردشگریِ وحشتناک و البته تاسف‌بار در کشور صربستان است که سلاطین عثمانی در بحبوحه سرکوب جنبش های آزادیخواهانه صرب و قتل اعضای آن ها، این بنا را جهت ایجاد وحشت در دلِ شورشیان، از جمجمه افرادی ساختند که علیه آن ها قیام کرده بودند.
برج جمجمه صربستان/ Skull Tower
وقتی در مورد جاذبه های گردشگری صحبت می کنیم معمولا یک بنای تاریخی باشکوه یا مکانی زیبا به ذهنمان می رسد. اما تمام جاذبه های گردشگری همیشه زیبا و هیجان انگیز نیستند! در کشور صربستان جاذبه گردشگری وجود دارد که گردشگران زیادی را از سرتاسر دنیا به سمت خود جذب می کند اما بسیار وحشتناک و هولناک است! برج جمجمه در شهر نیش صربستان قرار دارد و از ۹۵۲ جمجمه شورشیانی ساخته شده که علیه حکومت عثمانی قیام کرده بودند! امروز می خواهیم سری به صربستان بزنیم و در مورد این برج هولناک با شما صحبت کنیم. با الی گشت همراه باشید.
مشهورترین جاذبه گردشگری شهر “نیش”
شهر نیش سومین شهر بزرگ صربستان است و یکی از قدیمی ترین شهرهای حوزه بالکان و اروپا محسوب می شود. نیش را می توان دروازه ارتباطی بین شرق و غرب دانست و به همین دلیل آثار فراوانی از دوره های مختلف تاریخ در این شهر مشاهده می شود. یکی از این جاذبه ها برجی هولناک است که از جمجمه های انسان ساخته شده است. در قرن چهاردهم دولت صربستان بسیار ضعیف و متزلزل بود و شاه از قدرت بالایی برخوردار نبوده است. همین عوامل باعث شد تا پادشاهی عثمانی که در آن زمان قدرت و نفوذ زیادی داشت به فکر حمله به صربستان بیفتد. در پی جنگ ها و مبارزات فراوان شهر نیش سرانجام در سال ۱۳۸۵ سقوط می کند و به دست عثمانی ها می افتد.
از این زمان دوره ۲۴۱ ساله بدبختی و مشقت صربی ها آغاز می شود. اگر تاریخ این کشور را مرور کنیم داستان ها و روایات وحشتناکی از سلطه عثمانی ها بر صربستان وجود دارد که بسیاری از آن ها از طریق مسافران و سیاحان به گوش بقیه رسیده است. شهر نیش در قرن های ۱۷ و ۱۸ شاهد تغییر و تحولاتی بود اما استقلال و آزادی این شهر سال ها بعد اتفاق افتاد.
سال ها بعد و زمانی که قدرت عثمانی ها رو به افول گذاشته بود شورش های زیادی صورت گرفت. اولین شورش صربی ها در ماه فوریه ۱۸۰۴ اتفاق افتاد، هرچند با موفقیت زیادی همراه نبود. قیام برنامه ریزی و مدیریت خوبی نداشت و شورشیان به زودی بدون کمک و چاره در محاصره عثمانی باقی ماندند. استفان سیندلیک یکی از این شورشیان بود که خود را در نبرد Čegar در ماه می ۱۸۰۹ در چنین موقعیت اسفناکی دید. ارتش او که از ۸۰۰۰ مرد جنگی تشکیل می شد نابود شده بود و به زودی متحمل شکست سختی می شدند. سیندلیک می دانست که در صورت شکست مجازات و عواقب بسیار وحشتناکی در انتظارش خواهد بود. بنابراین تصمیم گرفت که هرطور شده دستگیر نشود و کاری مهم تر انجام بدهد. او به یک مخزن باروت شلیک کرد و هم خودش کشته شد و هم باعث کشته شدن شمار زیادی از افراد دشمن شد. امروزه سندلیک به عنوان قهرمان ملی شناخته می شود و یادبود او در نقاط مختلف وجود دارد.
ساخت برج جمجمه
دولت عثمانی به هیچ وجه از این شورش ها و اقدامات فداکارانه و وطن پرستانه راضی نبود و تصمیم گرفت درس عبرتی به اغتشاش گران بدهد. خورشید پاشا وزیر مشهور دولت عثمانی دستور دارد قبل از آنکه جنازه شورشیان برای سلطان محمود دوم فرستاده شود سر از تن آن ها جدا کنند. سپس تمام سرها پوست کنده شد و به صورت جمجمه به خدمت پادشاه پیشکش شد. پادشاه از این اقدام خرسند شد و در پاسخ به این کار دستور داد جمجمه ها دوباره به شهر نیش بازگردانده شود و مورد استفاده قرار بگیرد.
به این ترتیب برج جمجمه در شهر نیش ساخته شد. این برج چهار متر و نیم ارتفاع داشت و ۹۵۲ جمجمه متعلق به شورشیان در دیواره برج کار گذاشته شد. البته باید بگوییم که این اولین بار نبود که دولت عثمانی از این اقدامات وحشتناک انجام می داد و اغلب برای ایجاد رعب و وحشت و ترساندن مخالفانش دست به چنین اقداماتی می زد و باید اعتراف کنیم که موفق هم بود!
پس از ساخت برج به مروز جمجمه ها از روی دیوار برج به پایین افتادند. برخی از آن ها هم توسط اقوام و خویشاوندان شورشیان دزدیده شدند تا به خاک سپرده شوند. با این حال، برج جمجه همچنان در وسط شهر پابرجا مانده بود و درس عبرتی ترسناک برای هر فرد صربی بود که فکر شورش به سرش بزند! آخرین حاکم شهر نیش در اقدامی شجاعانه تصمیم گرفت با امپراتوری عثمانی مخالفت کند و جمجمه ها را از روی برج بردارد. در دهه ۱۸۶۰ قدرت عثمانی مثل سابق نبود و برج جمجمه دیگر آن ترس و وحشت را در دل صربی ها ایجاد نمی کرد. شهر نیش در ۱۱ ژانویه ۱۸۷۸ به دست صربی ها افتاد و آزاد شد.
آرامگاهی کوچک دور برج جمجمه ساخته شد و جستجو برای یافتن جمجمه های گم شده ادامه پیدا کرد. البته باید بگوییم که تخریب برج هیچ وقت مطرح نبوده و مردم صرب تصمیم گرفتند این برج را برای آیندگان حفظ کنند. از دید آن ها برج جمجمه یادگاری از فداکاری و ایثارگری صدها صربی است که جان خود را در راه آزادی و استقلال صربستان از دست داده اند. برج جمجمه که در زبان صربی Ćele Kula نامیده می شود بنایی خاموش از مبارزات صربی ها علیه سلطه ترک هاست. امروزه از آن همه جمجمه تنها ۱۰۰ عدد باقی مانده است اما همچنان مشاهده آن بسیار وحشتناک و ترسناک است. امروزه این برج وحشتناک مهم ترین جاذبه گردشگری و تاریخی شهر نیش صربستان به شمار می رود.
یکی از جمجمه ها که گفته می شود متعلق به استفان سیندلیک است در محفظه ای شیشه ای قرار گرفته و کاملا مشخص است. این برج در فرهنگ و تاریخ و ادبیان صربستان نقشی بسیار مهم داشته و همیشه سمبل آزادی خواهی و مقاومت بوده است. حتی شاعران و نویسندگان سایر کشورها هم تحت تاثیر آن قرار گرفته اند. به طور مثال در اشعار شاعر شهیر فرانسوی، آلفونس دو لامارتین و نویسنده انگلیسی، الکساندر ویلیتم کینگلیک به برج جمجمه صربستان اشاره شده است. امروزه برج جمجمه یکی از مشهورترین جاذبه های گردشگری صربستان به شمار می رود و سالانه حدود ۵۰۰۰۰ نفر از آن بازدید می کنند.