در ایران قدیم هر فصل غذای مخصوص به خود را داشته است. این غذاهای مخصوص فصل برای هر یک از استان ها و شهرهای ایران خاص بوده و بیشتر از نوع خوراک و عادت غذایی مردم آن ناحیه نشات می گرفته است. برخی از این سنت های مربوط به خوردن غذای خاص در فصول مختلف همچنان در میان برخی از مردم این شهرها رواج دارد و کماکان به آن سنت های قدیمی پایبند هستند.
به گزارش توریسم اینترنشنال، بیشترین تنوع غذایی در فصل زمستان مربوط به مردم اردبیل می شود. اردبیلی‌ها به آب و هوای سرد و بارش باران و برف در نیمی از سال عادت دارند؛ آب و هوای کوهستانی در این منطقه که به عنوان یکی از جاذبه‌های گردشگری شناخته می‌شود، در گذشته الگوی دیگری داشته و زمستان‌ها به مراتب سردتر و طولانی‌تر بوده است؛ تا جایی که در روایت کهنسالان همواره به زمستان‌هایی که برف تا کمر می باریده اشاره می شود. چنین وضعیت جوی که اغلب موجب بسته شدن راه‌های ارتباطی شهر و غیرممکن شدن دسترسی به مواد غذایی می‌شد، موجب شده بود اردبیلی‌ها الگوی تغذیه منحصر به فرد و متناسب با اقلیم خود را تعریف کنند.
قره حالوا
در راس غذاهای سنتی اردبیل قره حالوا قرار گرفته که اغلب به اشتباه حلوای سیاه خوانده می‌شود؛ هر چند به ظاهر قره حالوا نوعی از حلوا و به عنوان دسر و نه قوت اصلی است اما به اعتقاد کهنسالان در گذشته که مواد غذایی در زمستان به سختی به دست می‌آمد، قره حالوا به عنوان یک غذای اصلی مورد استفاده قرار می‌گرفت. قره حالوا به دلیل خاصیت انرژی‌زایی و به دلیل اینکه یک غذای کامل بود بیشتر در روزهای برفی مورد استفاده قرار می‌گرفت.
قورقا
قورقا که در اصل کلمه‌ای ترکی از فعل « قووورماق » گرفته شده‌است، به گندم تفت داده شده گفته می‌شود؛ قورقا یکی از میان وعده‌ها و به اصطلاح تنقلات کاملا بومی و سنتی در منطقه آذربایجان به ویژه اردبیل است.
از گذشته کشت گندم و جو در اردبیل متداول بوده و این کشت بومی موجب شده تا انواع غذاهای با ماده اولیه گندم و آرد در اردبیل شکل بگیرد؛ یکی از این غذاها، قورقا است که با تفت دادن گندم پاک و شسته شده بر روی آتش تهیه می‌شود.به دلیل ارزانی، وفور و طبخ راحت، قورقا اغلب در میان مردم کم درآمد و در روستاها متداول بوده و حتی وارد رسومات اردبیل نیز شده است، از جمله رسم «شال آتی» و «اوت چرشنبه» که از قورقا به عنوان یکی از تنقلات دور همی مورد استفاده قرار می‌گرفت.
خشیل
خشیل از جمله غذاهای سنتی اردبیل است که به ندرت نسل جوان و کودکان با آن آشنا هستند و این غذای سنتی در تغییرات سبک و سلیقه غذایی خانواده‌ها به فراموشی سپرده شده است.مطابق این اظهارات قدمت مصرف خشیل به عنوان غذای اصلی که اغلب در زمستان مورد استفاده قرار می‌گرفت به قبل از حمله مغول می‌رسد؛ پرواضح است که قدمت تاریخی غذاها در اردبیل نه تنها نیازمند مطالعه است بلکه خود باید به عنوان یک جاذبه گردشگری معرفی شود.
آش دوینه
آش دوینه که از دوغ محلی درست می‌شود یک غذای اصیل مربوط به ناحیه کردستان ایران است که معمولاً در فصل سرما و روزهای برفی پخت می‌شود و با توجه به مواد متشکله آن حاوی ارزش غذایی بسیار زیادی بوده و غذای مناسب برای سرماخوردگی است.این آش خوشمزه برای بدن بسیار مقوی می باشد و گفته می شود تا ۷۰% سرماخوردگی را کاهش می دهد زیرا سیستم ایمنی بدن را تقویت می کند.
آش ترخینه
ترخینه یکی از غذاهای سنتی استان کردستان واقع در غرب ایران است که بیشتر در زمستان خورده می‌شود ، اما مواد اصلی آن را در بهار و تابستان تهیه می‌سازند. رخینه غذایی است که از گندم پخته و خشک و دوغ غلیظ تهیه می‌شود و مراحل مختلفی را برای ساخت طی می‌کند. در انتها ترخینه در آفتاب خشک می‌شود و آن را برای استفاده در زمستان ، انبار می‌کنند.
در فصل سرد ، منطقه کردستان به دلیل دارا بودن اقلیم سرد و کوهستانی ، دمای بسیار پایینی دارد. به این دلیل که کردستان زمستانی سخت و برفی دارد ، ترخینه را از مواد اولیه که در بهار و تابستان موجود است آماده و در آفتاب تابستان خشک می‌کنند. ماده ترخینه وقتی خشک می‌شود می‌تواند برای مدت طولانی نگهداری شود تا آذوقه‌ای برای زمستان سخت و سرد باشد.
آش انار
آش انار بیشتر مربوط به یزد و اراک می شود. مقوی بودن این غذا و نیز حس گرمابخش آن را محبوب روزهای سرد کرده است. برنج، لپه، نخود، لوبیا، سبزی‌های معطر، سیر داغ و … از جمله اجزای همیشگی آش‌ها هستند، به این‌ها می‌توان مواد مختلفی را افزود، یکی از این افزودنی‌ها که در زمستان بیشتر رایج است، رب یا آب انار است که ترکیب فوق را بدل به آش انار می‌کند؛ شما هم می‌توانید آن را به میل خود ترش یا ملس طبخ کنید. اگر مسافر یزد، مهریز یا اراک هستید، حتما این آش محلی را مزه کنید.
ماهی جنوب
مردم جنوب ایران می‌گویند بهترین زمان برای خوردن غذاهای دریایی فصل زمستان و هوای سرد است؛ اگر دلتان می‌خواهد خوش طعم‌ترین غذاهای دریایی را امتحان کنید، راهی شهرها و جزایر جنوبی ایران شوید؛ ماهی‌های متنوعی وجود دارد که از آن‌ها خوراک‌های خوش‌طعمی طبخ می‌کنند. شوریده، راژگو، حلوا سفید و خارو از جمله ماهی‌های فصل زمستان است که در طبخ قلیه ماهی و پلو ماهی و ماهی شکم‌پر استفاده می‌شود؛ یکی از آن غذاهای خوشمزه‌ی بوشهری، سالونه‌ی ماهی است که از حلوای سفید، گوجه فرنگی ، رب، زنجبیل و ادویه‌های مختلف طبخ می‌شود.