پ٫ اردیبهشت ۶ام, ۱۴۰۳

سرنوشت تلخ «درخت سبز»

درخت چند صد ساله زیبای جزیره کیش که یکی از المان های گردشگری این جزیره به حساب می آمد عملا دیگر خشک شده و به نابودی کشیده شده است.

به گزارش توریسم اینترنشنال،پس از هرس غیر اصولی درخت سبز چند صد ساله کیش که نفس‌های آخر خود را می‌کشید و تقریبا به طور کامل خشک شده بود،‌ وضعیت این درخت به یکباره زیر ذره بین افکار عمومی رفت.

در جزیره کیش از میدان المپیک که به سمت میدان حریره حرکت کنید، پس از اولین میدان خیابانی به نام «درخت سبز» را خواهید دید که به نام همین اثر طبیعی نامگذاری شده است؛‌ این درخت تنها درخت از جنس «لور» در جزیره کیش نیست اما معروف‌ترین آن‌ها بود.

درختان «لور» بومی مناطقی پرآبی در چین، هند و پاکستان هستند که سالانه بیش از ۲ هزار میلی‌متر بارش را تجربه می‌کنند؛‌ اما چگونه پای این درختان به مناطقی همچون کیش که به مراتب بارش‌های کمتری دارد، باز شد؟

هوای شرجی در کنار شیب مخروطی شکل جزیره کیش سبب شد تا درختان «لور» در مناطقی از کیش که آب‌های سطحی و زیر زمینی به آن سمت در جریان بودند، رشد کنند؛ اما به اذعان کارشناسان شرایط امروز برای این درختان در کیش کمی متفاوت و ادامه حیات آنان سخت شده است.

درخت سبز چرا خشک شد؟

همانطور که گفته شد، این درختان بومی مناطق پر بارش آب و هوایی هستند و نیاز مبرمی به آب دارند؛ در همین راستا «مریم محمدی» رییس اداره محیط زیست سازمان منطقه آزاد کیش معتقد است که دلیل اصلی خشک شدن درخت سبز و برخی دیگر از درختان مشابه در منطقه،‌ کاهش حق آبه آن‌ها بوده است.

افزایش چاه‌های غیر مجاز، کاهش ورودی سفره‌های آب و تغییر مسیر آب‌های زیر زمینی به دلیل ساخت و ساز و صدور مجور برای احداث زیر زمین از دلایلی است که منجر به خشک شدن درخت سبز واقع در حریره شده است.وی در رابطه با دلایل کاهش حق آبه این درختان به خبرنگار ایرنا، گفت: افزایش چاه‌های غیر مجاز، کاهش ورودی سفره‌های آب و تغییر مسیر آب‌های زیر زمینی به دلیل ساخت و ساز و صدور مجور برای احداث زیر زمین از دلایلی است که منجر به خشک شدن درخت سبز واقع در حریره شده است.

محمدی مدعی شد که در گذشته با پیش‌بینی‌های برخی اتفاقات این چنینی به صدور مجوز برای احداث زیر زمین اعتراض داشته است.

رییس اداره محیط زیست سازمان منطقه آزاد کیش در پاسخ به اینکه « چرا این درخت چند صد ساله به صورت دستی آبیاری نشده است؟»، بیان کرد: ریشه‌های درخت «لور» که درخت سبز نیز از همان نوع بود در عمق زیاد فرو می‌رود و عملا با آبیاری سطحی یا دستی نمی‌توان آب مورد نیاز آن را تامین کرد.

وی با اشاره به اینکه خشک شدن درخت سبز کیش به یکباره رخ نداده است، افزود: خشک شدن کامل این درخت شاید یک دهه به طول انجامید و عوامل بسیاری در خشک شدن آن دخیل بود؛‌ در اواخر نیز این درخت به نوعی قارچ مبتلا شده بود که کم آبی بیماری آن را تشدید می‌کرد.

 

نقش فعالیت‌های عمرانی بدون پیوست‌های زیست محیطی در گذشته بر خشک شدن درخت سبز

البته معاون امور شهری و محیط زیست شرکت عمران، آب و خدمات کیش نیز با تایید نقش تغییرات توپوگرافی جزیره در خشک شدن درخت سبز این جزیره، مدعی شد که فعالیت های عمرانی بدون پیوست‌های زیست محیطی در طی سال‌های گذشته سبب کاهش چشمگیر ذخایر آب‌های سطحی در فضای اطراف این درخت و در نهایت خشک شدن آن شد.

«غفار آقازاده» با تاکید بر اینکه خشک شدن این درخت یک شبه رخ نداده است،‌ اضافه کرد: روند خشک شدن درخت «لور» ومجموعه درخت سبز کیش از سال‌ها قبل آغاز شده و با وجود تلاش های فراوان قابل احیاء نبود.

به گفته وی این درخت چند صد ساله از سال ۱۳۸۸ شروع به خشک شدن کرد و حجم برگ‌های آن هرساله به طور مرتب کاهش می‌یافت؛ «آقازاده» معتقد است که کم آبی سبب شد تا این درخت مستعد بروز بیماری های قارچی شود و در نهایت به دلیل مرطوب بودن محیط و ضعف عمومی آن، این «لور» یا همان درخت سبز معروف تنومند از بین رفت.

البته معاون امور شهری و محیط زیست شرکت عمران، آب و خدمات کیش نیز بی اثر بودن آبیاری دستی به عناوین مختلفی همچون تخلیه آب با تانکر و آبپاش را تایید کرد و گفت: تنش‌های محیطی و افزایش سن درخت باعث وارد آمدن فشار بیش از حد به آن و موجب مرگ آن شده است.

البته «آقازاده» در لابه لای اظهاراتش به یک مورد دیگری هم اشاره می‌کند؛‌ گویا در سال ۱۴۰۰،‌ برخی افراد اقدام به ریختن گازوئیل بر روی تنه و ریشه این درخت کرده‌اند که روند خشک شدن را شدت بخشیده و عملا پس از چندماه درخت سبز کاملا خشک شده است.

سیمای گردشگری درخت سبز قربانی هرس غیر اصولی

بالاخره تمامی این عوامل دست به دست هم داد تا درخت سبز چند صد ساله کیش عملا کاملا خشک شود؛ اما حتی خشک شده آن نیز به دلیل زیبایی منحصر به فردی که داشت یک مقصد گردشگری مهم در کیش بود، به گونه‌ای که طی اعلام معاونت گردشگری سازمان منطقه آزاد کیش روزانه بیش از ۷۰۰ نفر از این درخت خشک شده بازدید می‌کردند.

اما روز به روز بر نگرانی‌ها از سقوط شاخه‌های خشک شده اما تنومند این درخت و آسیب احتمالی به گردشگران افزوده می‎شد؛ تا جایی که معاونت گردشگری سازمان منطقه آزاد کیش طی نامه‌ای به شماره ۳۱۳۰۱۵۱۱ در تاریخ دهم اردیبهشت جاری خطاب به شرکت عمران، آب و خدمات این جزیره بر رسیدگی به وضعیت ناپایدار شاخه‌ها، تنه درخت و پیشگیری از وقوع اتفاقات جبران ناپذیر برای گردشگران تاکید می‌کند.

اما در بیست و دوم اردیبهشت ماه جاری و پس از ۱۲ روز از نامه نگاری انجام شده، به یکباره خبر هرس غیر اصولی درخت معروف سبز کیش و از بین رفتن سیمای گردشگری و زیبای آن زیر ذره بین افکار عمومی رفت.

«مرتضی رمضانی گالشی» معاون گردشگری سازمان منطقه آزاد کیش در واکنش به این اتفاق، گفت: صبح روز جمعه افرادی از شرکت عمران، آب و خدمات کیش بدون هماهنگی و اطلاع، اقدام به هرس غیر اصولی درخت سبز چند صد ساله کیش کردند که منجر به نابودی این اثر گردشگری شده است.

معاونت گردشگری سازمان منطقه آزاد کیش هرچند طی نامه‌ای خواستار هرس این درخت چند صد ساله شده بود،‌ اما در مکاتبات صورت گرفته تاکید شده است که این هرس باید به صورت تخصصی و زیر نظر مشاور انجام شود تا آسیبی به سیمای گردشگری آن وارد نشود.

بررسی‌های خبرنگار ایرنا حاکی از آن است که معاونت گردشگری سازمان منطقه آزاد کیش هرچند طی نامه‌ای خواستار هرس این درخت چند صد ساله شده بود،‌ اما در مکاتبات صورت گرفته تاکید شده است که این هرس باید به صورت تخصصی و زیر نظر مشاور انجام شود تا آسیبی به سیمای گردشگری آن وارد نشود.

«رمضانی گالشی» با اشاره برخی مکاتبات رسمی انجام شده، اظهار کرد: ما در تلاش برای حفظ این اثر گردشگری بودیم که مکاتبات آن نیز وجود دارد.

وی با بیان اینکه درخت سبز کیش در فهرست میراث ثبت نشده است، افزود: به دلیل اینکه این درخت به ثبت میراث نرسیده، عملا ما نمی‌توانیم به موضوع ورود مستقیم کنیم اما چون روزانه بیش از ۷۰۰ گردشگر از این اثر طبیعی بازدید داشتند برای ما اهمیت ویژه‌ای دارد و پیگیری‌ها در این رابطه ادامه خواهد داشت.

اما معاون امور شهری و محیط زیست شرکت عمران، آب و خدمات کیش در بخشی از جوابیه‌ای که در اختیار رسانه‌ها قرار گرفت، طی اظهاراتی تامل بر انگیز و خارج از حیطه وظایف خود مدعی شده که شاخه‌های این درخت استقامت کافی برای تبدیل شدن به یک نماد و جاذبه گردشگری را نداشته است و پیش از این با استفاده از تنه خشک شده چند درخت «لور» در روستای باغو و انتقال آن به محوطه مقابل تالار شهر، نمادی از این درخت به عنوان یک جاذبه گردشگری در کیش ایجاد شده است!

هیات ویژه بررسی پرونده «درخت سبز» تشکیل شد

معاون گردشگری سازمان منطقه آزاد کیش با اشاره به بی توجهی شرکت عمران، آب و خدمات این جزیره به مکاتبات انجام شده، گفت:‌ متاسفانه هرس غیر اصولی درخت سبز در ساعت پنج بامداد و حتی بدون حضور نمایندگان میراث و حفاظت از محیط زیست سازمان منطقه آزاد کیش رخ داده است.

وی ادامه داد: با دستور شخص سرپرست منطقه آزاد کیش، هیاتی ویژه برای بررسی پرونده درخت سبز تشکیل شد که نتایج بررسی‌ها در اختیار رسانه‌ها قرار خواهد گرفت.

امروز درخت سبز معروف و چند صد ساله کیش خشک و سیمای گردشگری آن نابود شده است،‌ اما آن تنها درخت «لور» کهن در جزیره کیش نیست و باید تدابیری اندیشیده شود تا از اتفاقات تلخ این چنینی و آسیب به میراث گرانقدر طبیعت جلوگیری شود.

درختان بالای ۱۰۰ سال کیش ثبت میراث می‌شوند

در همین راستا و در ادامه پیگیری‌های خبرنگار ایرنا،‌ معاون گردشگری سازمان منطقه آزاد کیش اعلام کرد که طی طرحی تمامی درختان ۱۰۰ سال به بالا در کیش باید در میراث ملی ثبت شوند.

«رمضانی گالشی» با تاکید بر اینکه درختان با عمر بالای ۱۰۰ سال کیش باید به عنوان میراث ملی به ثبت برسند، گفت:‌ پیگیری‌های لازم در این راستا به عمل آمده و در صورت عملی شدن آن، با هرگونه دخل و تصرف در قطع کردن یا خشکاندن درختان به شدت برخورد می‌شود.

وی ادامه داد: در منطقه حریره با توجه به قدمت بالای درختان، متاسفانه تاکنون هیچ درختی به ثبت نرسیده است.

سرنوشت تلخ درخت سبز کیش هرچند اینگونه به سر خط رسید، اما امید است با ابزارهای قانونی مانع تکرار این قصه تلخ باشیم.

بیشتر بخوانید:

۷ تفریح رایگان جزیره کیش را بیشتر بشناسید!

جاهای دیدنی کیش

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *