با نشستن پای صحبت هنرمندان صنایع دستی در نمایشگاه سراسری صنایع دستی کارمانیا عمده مشکل این هنرمندان در خصوص تأمین مواد اولیه و صدور مجوزها می باشد.
به گزارش توریسم اینترنشنال، در استان کرمان گلیم شیریکی‌پیچ سیرجان ثبت جهانی شده و ۵ شهر کرمان به‌عنوان شهر صنایع دستی،راور شهر ملی قالی بافی، شهربابک شهر ملی فیروزه، قلعه‌گنج شهر ملی حصیربافی، راین شهر ملی چاقوسازی و روستای بید کردویه از توابع شهرستان بافت به‌عنوان روستای ملی گلیم چهل ماشوله ثبت شده‌اند.
پنجمین نمایشگاه گردشگری و چهاردهمین نمایشگاه سراسری صنایع دستی کارمانیا در مساحتی به وسعت ۳ هزار متر مربع و با شعار «کرمان سرزمین شگفتی‌های پنهان است» در شهر کرمان برگزار شد.
در این نمایشگاه هنرمندان صنایع دستی از ۲۷ استان در ۱۸۰ غرفه حضور دارند و همچنین ۱۵ غرفه گردشگری در این نمایشگاه دایر بود.
۱۸۰ غرفه صنایع دستی و ۱۵ غرفه گردشگری از پنجم تا نهم آبان ماه در محل نمایشگاه‌های دائمی جنوب‌شرق بر پا شد.
در همین راستا با تعدادی از هنرمندان صنایع دستی استان و سایر استان‌های کشور به گفتوگو پرداختم.
هاجر رفیعی یکی از هنرمندان صنایع دستی در رشته قالی و گلیم‌بافی از شهرستان جیرفت در این نمایشگاه شرکت و آثار زیبای خود را در معرض بازدید عموم خریدگذاشته بود.
وی با اشاره به اینکه ۲۰سال است که قالی و گلیم فرش می‌بافم، اظهار داشت: از سن ۸ سالگی بافت قالی را از مادرم یاد گرفتم و مادر هم از مادرش آموزش دیده بود، بافت قالی در خانواده ما به‌صورت موروثی از نسلی به نسل دیگر انتقال یافته است.
این بانوی هنرمند در زمینه تامین مواد اولیه برای بافت قالی گفت: ابتدا ما پشم را از عشایر منطقه جیرفت خریداری می‌کنیم و بعد آنها را می‌ریسیم و رنگ می‌کنیم و ما در رنگ کردن نخ‌ها از مواد مصنوعی و صنعتی استفاده نمی‌کنیم و کل رنگ‌های نخ‌های به‌کار رفته در قالی و گلیم ما طبیعی هستند.
رفیعی عنوان کرد: در زمینه بافت قالی با مشکلات زیادی دست‌وپنجه نرم می‌کنیم و از جمله این مشکلات، نداشتن دار قالی و اجاره آن، تهیه نخ و نداشتن فروش، عدم اعطای تسهیلات را می‌توان نام برد.
آموزش قالیبافی به دانش‌آموزان بی‌بضاعت
وی تصریح کرد: در سال جاری تا کنون به ۲۵ دانش‌آموز بی‌بضاعت در زمینه بافت قالی آموزش دادم، اما به‌دلیل مشکلات مالی نتوانسته‌ام تا کنون یک آموزشگاه در این زمینه تاسیس کنم.
این هنرمند صنایع دستی افزود: قبلا بیمه تامین اجتماعی قالیبافی بودم، اما به‌دلیل اینکه فرزندم بیمار شد و نتوانستم بیمه را پرداخت کنم، بیمه‌ام قطع شد و بعدا هرچه تلاش کردم دوباره بیمه شوم نشد و تامین اجتماعی جیرفت اعلام کرد ما سهمیه نداریم که بیمه قالیبافی شما را مجددا وصل کنیم.
به سراغ یکی دیگر از غرفه‌های نمایشگاه صنایع دستی و گردشگری که از استان مازندران شهر ساری شرکت کرده، رفتم.
محمد شعبانی از هنرمندان صنایع دستی است که ۹ سالی هست در زمینه ظروف چوبی در حال فعالیت است.
مشکل صدور مجوزها حل شود
وی می‌گوید: من اولین‌بار در نمایشگاه استان کرمان شرکت می‌کنم و استقبال خوبی از این نمایشگاه شده اما با توجه به بازدیدی که از سطح شهر کرمان داشتیم متاسفانه تبلیعات زیادی در مورد این نمایشگاه صورت نگرفته بود.
وی افزود: یکی از عمده مشکلات تمامی فعالان در حوزه صنایع دستی کمبود مواد اولیه است و اگر مواد هم وجود داشته باشد با قیمت‌های بالایی عرضه می‌شود.
شعبانی بیان داشت: دومین مشکل این است که حمایت میراث فرهنگی و صنایع دستی از هنرمندان کم است و ما صرفا حمایت را تنها حمایت مالی نمی‌دانیم، بلکه حمایت در زمینه دادن مجوها است، برخی مواقع برای دریافت مجوزها اینقدر باید برویم و بیاییم و کاغذبازی صورت می‌گیرد که برخی از ادامه راه خسته می‌شوند و عطایش را به لقایش می‌بخشند.
زمینه حضور در نمایشگاه‌های خارج از کشور
شعبانی عنوان کرد: سازمان میراث فرهنگی و صنایع دستی حمایتی از هنرمندان صنایع دستی برای حضور در نمایشگاه‌های خارج از کشور ندارند و این یکی دیگر از مشکلات ما است، زیرا کشورهای حوزه
خلیج‌فارس و دریای خزر بازارهای خوبی برای ارائه صنایع دستی کشور هستند.
در ادامه بازدید از غرفه‌های دیگر نمایشگاه توجهم به سمت یک تابلو زیبا جلب می‌شود که تلفیقی از معرق، منبت چوب و صدف است و همین اثر، من را سوق به تماشای آثار دیگر این غرفه داد و با فاطمه ملک‌زاده به گفتوگو پرداختم که ماحصلش این مطالب است؛
ملک‌زاده بیان داشت: از استان مازندران برای ششمین‌بار در این نمایشگاه شرکت کرده‌ام و کل کارهابیی ما رنگ طبیعی است.
هنرمند صنایع دستی از استان مازندران گفت: تنها سه نفر در سطح کشور در معرق و منبت چوب و صدف فعالیت دارند و این کار خیلی محدود و پر زحمتی است.
این هنرمند که بیست‌سال در این رشته فعال است، گفت: در ایران از صنایع دستی استقبالی نمی‌شود.منظور این نیست ک صنایع دستی را دوست نداسته باشند، بلکه ۸۰ درصد مردم توان خرید صنایع دستی را ندارند و با توجه به مشکلاتی که در زمینه اقتصادی وجود دارد اولویت نخست مردم خرید صنایع دستی نیست.
در قحط سالی شناخت هنر قرار داریم
در حین بازدید با استاد محمدعلی گلاب‌زاده مدیر مرکز کرمان‌شناسی برخورد کردم و با وی در زمینه برگزاری این نمایشگاه به گفت وگو پرداختم.
گلاب‌زاده اظهار داشت: به باور من برگزاری چنین نمایشگاه‌هایی در وضعیت کنونی که با کمال تاسف در قحط سالی شناخت هنر قرارداریم و بسیاری از مردم آگاهی آنچنانی از رهگذر تولیدات دستی را ندارند، این نمایشگاه بسیار تاثیرگذار است .
وی گفت: این نمایشگاه مجموعه‌ای از صنایع دستی و دست آفریده‌های استان کرمان و دیگر استان‌های کشور است و هم بهانه‌ای برای نشان دادن جلوه‌های روشنی از گردشگری استان کرمان است.
گلاب‌زاده ابراز داشت: استان کرمان به باور من اگر بگوییم تافته جدابافته‌ای در بخش گردشگری در کشور است، سخن گزافی نگفتیم، به‌دلیل اینکه ما زمینه گردشگری طبیعی، تاریخی، جغرافیایی، هنری، فصلی را داریم، شما از کُنارصندل جیرفت بگیرید تا تپه یحیی، تل ابلیس، شهداد و …که داریم، اینها نشانه‌هایی از قدمت و پیشینه کرمان در هزاره‌های پیش از تاریخ است.
مدیر مرکز کرمان‌شناسی گفت: شما در هر مقطعی از تاریخ جایی را برای دیدن و تحقیق بخواهید نام ببرید کرمان آن مکان را دارد، بنابراین ما باید در این زمینه‌ها بیشتر کار کنیم.
وی با اشاره به اینکه گردشگران خارجی و داخلی تا یزد می‌آیند اما متاسفانه به کرمان نمی‌آیند، گفت: شاید ما کم کار کرده‌ایم و همت نداشتیم این سرزمین را به‌خوبی معرفی کنیم و امیدوارم برگزاری این نمایشگاه و نمایشگاه‌های دیگر که در این راستا برگزار می‌شود زمینه‌ای به وجود آورد که شاهد شکوفایی هنرهای دستی مردم استان کرمان و دیگر استان‌های کشور باشیم و هم بتوانیم زمینه مناسب گردشگری را برای استان و دیگر مناطق کشور فراهم کنیم و شاهد این رونق باشیم.
محمدمهدی طهماسبی یکی دیگر از هنرمندان و غرفه‌داران شرکت‌کننده در این نمایشگاه است.
وی که از شهربابک در این نمایشگاه شرکت کرده است و تولیدکننده صنایع دستی مس با فیروزه‌کاری است، گفت: نزدیک چهار سال در این زمینه فعالیت دارم و حدود ۲۰ نفر نیروی کار داریم که با ما همکاری می‌کنند.
طهماسبی با اشاره به اینکه برای اولین بار در نمایشگاه صنایع دستی و گردشگری استان کرمان شرکت کرده‌ام، گفت: در نمایشگاه تهران، بوشهر و ارومیه هم قبل از کشیوع رونا شرکت کرده بودیم.
مشکل تأمین فیروزه در جوار معادن سنگ فیروزه
وی با اشاره به اینکه تامین مواد اولیه عمده مشکل ما است، عنوان کرد: با توجه به معدن سنگ فیروزه در شهرستان شهربابک قرار دارد ما در تامین فیروزه برای ساخت ظروف‌مان با مشکل مواجه هستیم، زیرا معدن تنها یک یا دو بار در سال سهمیه سنگ فیروزه را در اختیار ما قرار می‌دهد و ما در طول سال مجبوریم فیروزه مورد نیاز خود را از دلالان به قیمت گزافی دریافت کنیم.
طهماسبی افزود: از اداره کل میراث فرهنگی و صنایع دستی استان کرمان درخواست داریم با معدن فیروزه شهربابک رایزنی کرده و سهمیه‌ای برای ما در نظر گرفته شود و مشکل ما در زمینه تامین مواد اولیه حل شود.
وی تصریح کرد: اگر مواد اولیه ما تامین شود ما در زمینه فروش محصولات خود هیچ مشکلی نداریم و تمام محصولات ما به فروش می‌رسد.
زهرا خراشالی‌زاده از استان خراسان جنوبی در زمینه نساجی سنتی(حوله و پارچه دستباف)فعالیت می‌کند.
وی بیان کرد: کارهای ما کلا پنبه و نخ است و من حدود ۱۵ سال به صورت خانوادگی با همسر و فرزندانم مشغول این کار هستیم.
این بانوی هنرمند با اشاره به اینکه اولین‌بار در نمایشگاه کرمان شرکت کرده‌ام، گفت: از ابتدای سال جاری تا کنون در هفت نمایشگاه صنایع دستی کشور شرکت کرده‌ام و خدا را شکر نمایشگاه کرمان بسیار خوب بود.
این هنرمند صنایع دستی بیان داشت: عمده مشکل ما تهیه مواد اولیه است و هر دفعه که می‌خواهیم مواد اولیه خریداری کنیم با افزایش قیمت مواجه هستیم که این مسأله فشار زیادی وارد می‌کند.
خراشالی‌زاده ادامه داد: ما در زمینه فروش و شناساندن محصولات خود مشکل داریم که البته حضور در نمایشگاه کمک بزرگی در شناساندن محصولات‌مان به مردم می‌کند
به امید روزی که هنرمندان صنایع دستی کشورمان بدون دغدغه بتوانند هنرهای خود را عرضه کنند و مسؤولان مربوطه توجه بیشتری به این هنرمندان داشته باشند و زمینه حضورشان در نمایشگاه‌های ملی و بین‌المللی فراهم شود.
بیشتر بخوانید: