روستای ترکان از توابع استان یزد با بسیاری از جاذبه های گردشگری هر ساله افراد زیادی را جذب خود می کند به خصوص برنامه های توت چینی و توت خوری در این روستا رونق قابل توجهی به گردشگری این منطقه داده است.
به گزارش توریسم اینترنشنال؛ چه کسی فکرش را میکرد «توت» بتواند فرصتی برای معرفی یک روستا با ظرفیتهای فراوان باشد، مگر نه همه ما همه روزه از کنار توتها و توتستانهای زیادی در استان یزد گذشته بودیم و به اسم «توت» به سفر نرفته بودیم…
ترکان روستایی بود در دل شهرستان خاتم در یزد که یکی از استانهای بسیار گرم و خشک کشور ایران به شمار میرود و مانند سایر نقاط این منطقه کویری که معمولا در ایام گرم سال کمتر گردشگران رغبت سفر به یزد را دارند با این تفاوت که به علت دور بودن از مرکز استان زودتر رکود گریبانش را میگرفت.
مثلا شما چند بار به روستای ترکان سفر کردهاید؟ «ترکان» نامی که به نظر میرسد برای بسیاری از یزدیها هم آشنا نیست و کمتر یزدی شاید به این روستا رفته و با ان و تمام جاذبه هایش اشنا شده باشد.
اما برگردیم به رکود گردشگری در فصول گرم؛ زمانی که فصول گرم از راه میرسد گردشگری در این ایام نسبتا با رکود روبرو میشود تا زمانی که فصول خنک مانند پاییز و بهار از راه برسند و گردشگری با رونق دوبارهای همراه شود.
اما در ایام رکود سال ظرفیتهای متعدد گردشگری، زیرساختها و مشاغل وابسته به آن صنعت چگونه باید گذران کنند؟ یکی از چالشهایی که منجر به فکر و برنامهریزی برای تنوع بخشی و روی آوردن به سمت راهکارهای متعدد شد.
رویدادمحوری و برگزاری رویدادهای متعدد در مناسبات و فصول مختلف یکی از راهکارهای موثری بود که برای آن برنامهریزی شد، در این حین، جشن میوهها یکی از رویدادهای مورد اقبال برای رونق گردشگری داخلی و بعضا خارجی به شمار میرود که به عنوان یکی از برنامههای موثر در رونق گردشگری با هدف ذی نفع کردن جامعه محلی مورد استقبال قرار گرفت.
جشنوارههای انار، توت، البالو، زردالو، زردک، خرما و… همگی مختص یکی از شهرهای این استان بزرگ و کویری شدند و توانستند با بهرهگیری از جامعه محلی به خوبی در جذب و رونق گردشگری نقش آفرین باشند.
یکی از همین جشنهای زیبای برداشت میوه مربوط به جشن برداشت توت در روستای ترکان از شهرستان خاتم بود، شهرستانی که به واسطه فاصله از مرکز یزد کمتر در حوزه گردشگری توانسته است خود را معرفی کند اما این رویداد با استقبال خوب یزدیها روبرو شد و جامعه محلی نه تنها محصولات توت خود را عرضه کردند بلکه محصولات و فراوردههای جانبی نیز به واسطه این مهم رونمایی شد.
راهنمایان گردشگری و فعالان گردشگری نیز با یک اتوبوس به سوی این جشنواره راهی شدند تا بتوانند ضمن آشنایی با این رویداد و آثار تاریخی و فرهنگی و مردم این شهر برای برگزاری تورهای ویژهای برنامهریزی کنند، این یعنی یک تیر و چند نشان!
مرتضی بذرافشان، نماینده موسسات گردشگری و هتلداری یزد که به عنوان مشاور این جشنواره در این رویداد حاضر بوده است، این جشنواره را سرفصلی برای رویدادهای متعدد تابستانه و فصول گرم یزد میداند، اظهار میکند: آشنایی با جشنواره را در قالب برگزاری یک فم تور با ترکیبی از راهنمایان گردشگری، اینفلئونسرها یا بلگرها و عکاسان برگزار کردیم که شامل ۴۰ نفر از این افراد بود.
وی از رضایت حاضرین از برگزاری این جشنواره یاد میکند و به خبرنگار گردشگری فارس میگوید: بازدید از باغات و توتستانها، اجرای برنامههای متنوع دیگر شامل عروسی سنتی نمادین، اجرا و احیای سبک سربازی قدیمی به شیوه سنتی با ساز و آوا و پیگیری برای ثبت این آیین سنتی، بازدید از بافت تاریخی، خانهها و بازدید از دریاچه فصلی به عنوان یکی از جاذبههای شهرستان خاتم نیز جزو برنامههای این جشنواره بود.
بذرافشان با بیان اینکه نشستی هم اندیشی برای بررسی نقاط قوت و ضعف در پایان جشنواره برگزار شد، میگوید: ایدهها و نظراتی مطرح شد تا بتوانیم تورهای متعددی را برای آن روستا داشته باشیم و در اینده برای گردشگران خارجی برنامهریزی کنیم.
جشن توت؛ رویدادی مردم محور
مرتضی ربانی معروف به «دایی مرتضی» یکی از شخصیتهای گردشگری استان یزد که در این سفر درون استانی شرکت کرده است، به خبرنگار فارس میگوید: در روستای ترکان با استقبال بی نظیر مردم روبرو شدیم و در بخشی از برنامه به بازدید از باغات توت و اشنایی با محصولات کشاورزی، نحوه برداشت و چیدن و خشک کردن توت و انواع فرایندهای مرتبط آن پرداختیم.
او که یکی از راهنماهای گردشگری یزد است، تصریح میکند: مراسم زیبا و جذابی برای معرفی این منطقه تاریخی آن برگزار شد علاوه بر آن نیز غرفههای صنایع دستی و محصولات روستا فرصتی برای روستاییان به شمار میرفت.
این فعال گردشگری ادامه میدهد: مردم داری و مهمان نوازی مردم روستای ترکان نشان داد که روستاییان بدون چشم داشت و قصد و غرضی با گردشگران مهربان هستند و مهمترین بخش این جشنواره این بود که مردم بدون کمک مسئولان چنین رویدادی را برگزار کردند.
ترکان + فارس
حمید باقری، مسئول اطلاع رسانی، آواها و نواهای و بافت تاریخی جشنواره توت ترکان نیز به خبرنگار فارس میگوید: هسته اولیه جشنواره (شورای روستا) بنده را به عنوان مسئول اطلاع رسانی و تبلیغات، آواهای محلی و بافت تاریخی انتخاب کردند و در اولین اقدام در یکی از پیامرسانها، گروهی را تشکیل دادیم تا از ظرفیتهای انسانی استفاده کنیم این یعنی تمام جشنواره با محوریت مردم برگزار شد.
وی با بیان اینکه تمرین برای کار تیمی و استفاده از نگاههای متفاوت استانهای دیگر مانند فارس و استفاده از ظرفیت جوانان جزو مهمترین اهداف چنین رویدادی بود، گفت: در روزهای اول قرار نبود جشنواره به این گستردگی برگزار شود و مدام بحث کمبود بودجه بود و برگزاری ساده آن مطرح میشد اما در روزهای ابتدای تشکیل گروههای مجازی با ایده پردازی و پیداکردن ظرفیتهای مختلف کم کم به جشنواره پر و بال داده و تنوع فعالیتهای جشنواره را بالا بردیم.
باقری با بیان اینکه معرفی ظرفیتهای این روستا نیز جزو برنامههای این جشنواره بود، گفت: گروههای مختلفی برای معرفی این ظرفیتها مانند راهنمایان گردشگری و عکاسان را فراخواندیم تا بتوانیم روستا را برای روزهای اینده و استقبال گردشگران داخلی و خارجی آماده کنیم.
جشنی روستایی با ظرفیت جهانی شدن
«صالحه سارنجی» یکی از دانشجویان گردشگری که برای بار اول به شهرستان مروست سفر کرده است، به فارس میگوید: با وجود یزدی بودن هنوز به این شهرستان سفر نکرده بودم و این جشنواره بهانهای شد تا علاوه بر سفر به شهرستان بتوانم به خوبی با طرفیتهای مروست اشنا شوم.
وی با بیان اینکه جشنوارهای به اسم توت برای مخاطبانی که برای اولین بار آن را میشنوند، قطعا جذابیت دارد، میگوید: جشنواره به خوبی و به شیوهای متفاوت برگزار شد و جذابیت آن به قدری زیاد بود که متصور هستم اگر بتوانیم به خوبی آن را معرفی کنیم میتوانیم در عرصه ملی و بنیالمللی نیز برای آن مخاطبانی داشته باشیم.
از توت تا عاروس کشونی
«بهناز حاتمیان» از راهنمایان و فعالان گردشگری یزد با بیان اینکه جشنواره توت نسبت به دیگر جشنوارههای استان برتری داشت، میگوید: از لهجه خاص این مردم گرفته تا مهمان نوازی و خونگرمی و لباسهای محلی، همگی بسیار جلب توجه میکردند و جذاب بودند.
وی با بیان اینکه مراسم ایینی عروسی یا به قول یزدیها «عاروس کشونی» به صورت نمادین به جذابیتهای این جشنواره افزوده بود، تصریح میکند: این مراسم نوستاژی به خوبی میتوانست هر مخاطبی را که درک و شناختی نسبی نسبت به مراسمهای عروسی در گذشته دارد، به سمت گذشته هدایت کند.
حاتمیان از خوراکیهای بومی به خصوص خوراکیهای ایجاد شده یا توت یاد کرد و گفت: همه این جذابیت ها به خوبی با محوریت مردم در این رویداد گرد هم امده بودند.
تمتم جاذبههایی که از زبان مخاطبان این جشنواره مطرح شد همگی بخشی از جاذبهها و ظرفیتهای روستایی بودند که متعلق به شهری با فاصله زیاد از یزد و به اصطلاح محرومتر نسبت به دیگر شهرستانهاست، ظرفیتهایی که در پوشش فاصله زیاد کمتر به چشم میایند و متاسفانه تاکنون مسئولان برای آنها به خوبی برنامهریزی نکرده بودند.
«توت» فرصتی برای معرفی تمام ظرفیتهای ترکان
مصطفی سپهری سرپرست معاونت گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی یزد با بیان اینکه رویدادهای گردشگری ظرفیتهای مناسبی برای معرفی جاذبههای مختلف یک منطقه است، به خبرنگار فارس میگوید: بعضا مناطقی مانند این روستا ظرفیتهای بسیار خوبی برای عرضه و درامدزایی دارند از صنایع دستی گرفته تا محصولات مختلف که روستاییان میتوانند با تکیه بر گردشگری از آنها استفاده کنند.
وی با بیان اینکه روستاهای استان میتوانند با سرمایهگذاری بر حوزه گردشگری به خودکفایی برسند، اظهار میکند: گردشگری میتواند منجر به مهاجرت معکوس، درامدزایی و استفاده از روستاها و استفاده بهینه از منابع متعدد و ایجاد اشتغال برای روستاییان شود و جوانان زیادی که راغب شغل و مهاجرت از روستاها هستند را با ایجاد مشاغل درآمدزای گردشگری در کنار خانوادههایشان نگهدارد.
این مسئول با بیان اینکه هر روستا ظرفیت و پتانسیلی برای معرفی و برنامهریزی دارد، میگوید: چه کسی فکرش را میکرد یک میوه و یک محصول بتواند فرصتی برای معرفی تمام ظرفیتهای یک منطقه شود از تاریخی گرفته تا ظرفیتهای مردمی به واسطه«توت» در ترکان معرفی شدند.
سپهری با تاکید بر اینکه مردم باید محور برگزاری رویدادهای گردشگری باشند، میگوید: ما میتوانیم فرصتهای روستاها را در قالب گردشگری و جشنواره برای گردشگران معرفی کنیم.
بیشتر بخوانید: